حق بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۱ چگونه محاسبه می شود ؟

بیمه شخص ثالث بر چند اساس تعیین می‌شود. عوامل مختلفی هم وجود دارد که بر حق بیمه نهایی این بیمه تاثیر می گذارد. در ادامه به شرح هر کدام از این عوامل می‌پردازیم و اینکه چگونه محاسبه حق بیمه را انجام دهید.

اول- حق بیمه پایه توسط بیمه مرکزی ایران اعلام می شود.
هرساله قوه قضائیه نرخ دیه آن سال را اعلام می نماید لذا مبلغی که برای دیه کامل انسان در ماه حرام توسط قوه قضائیه اعلام می‌شود، یکی از موارد تعیین کننده حق بیمه در بیمه شخص ثالث و تعهدات این بیمه برای پوشش زیان‌های جانی و مالی است.
قوه قضائیه در سال ۱۴۰۱ دیه کامل انسان را در ماه‌های حرام که عبارتند از ذی القعده (۱۱ خرداد تا ۹ تیر)، ذی الحجه (۱۰ تیر تا ۷ مرداد)، محرم (۸ مرداد تا ۶ شهریور) و رجب (۳ بهمن تا ۲ اسفند) هشتصد میلیون تومان و در ماه‌های غیر حرام که عبارتند از سایر ماه های سال ششصد میلیون تومان اعلام نموده است.
به عبارتی اگر فردی در هر یک از این چهار ماه حرام بر اثر حوادث رانندگی فوت نماید ، مبلغ دیه‌ای که به ایشان تعلق می‌گیرد، هشتصد میلیون تومان و اگر در سایر ماه‌های سال فوت نماید مبلغ دیه ای که به ایشان تعلق می گیرد ششصد میلیون تومان است.

 نرخ بیمه شخص ثالث با توجه به نرخ دیه
طبق ماده 8 قانون بیمه شخص ثالث حداقل مبلغ بیمه‌ موضوع این قانون در بخش خسارت مالی معادل دو و نیم درصد5/2 دیه درماه حرام است.به عبارتی حداقل خسارت مالی در بیمه شخص ثالث بیست میلیون تومان است
بیمه مرکزی ایران با توجه به این ماده قانون و دو نیم درصد دیه درماه حرام، حداقل و حداکثر حق بیمه پایه را محاسبه می نماید و به شرکت‌های بیمه‌ ابلاغ می‌کند.
این مبلغ حق بیمه پایه بیمه شخص ثالث است، موارد دیگری نیز وجود دارد که حق بیمه ، بیمه شخص ثالث را افزایش و یا کاهش می دهد که بشرح آنها می پردازیم.

دوم – نداشتن خسارت در بیمه شخص ثالث و داشتن تخفیف
این مورد با کلمات مخفف ( ت ع خ ) به معنی تخفیف عدم خسارت در بیمه نامه شخص ثالث بصورت درصدی و مبلغی معمولا ذکر می شود.
این تخفیفبخاطر این است که بیمه گذار از بیمه شخص ثالث خود در طول سال یا سال های متمادی استفاده نکرده است لذا بخاطر عدم استفاده از بیمه مشمول تخفیف در زمان تمدید بیمه می شود.
هرچه تعداد سال‌هایی که از بیمه گذار از بیمه شخص ثالث خود استفاده نکند از درصد تخفیف بیشتری برخوردار خواهد شد. که حداکثر آن هفتاددرصد می باشد .
برای مثال اگر یک سال از بیمه شخص ثالث شما می گذرد و خسارتی از محل این بیمه دریافت نکرده باشید در موعد تمدید بیمه نامه خود از ۵% تخفیف بهرمند و حق بیمه کمتری می پردازید.
هرچه تعداد سال‌های استفاده نکردن از بیمه شخص ثالث بیشتر باشد، تخفیف بیمه نامه شما طبق جدول زیر، محاسبه خواهد شد.

جدول تعداد سال ها و میزان درصد تخفیفات عدم خسارت بیمه شخص ثالث

سوم- نوع کاربری وسیله نقلیه
ریسک خطر در بیمه برای شرکت‌های بیمه‌ یکی ازعوامل اساسی برای تعیین حق بیمه است، لذا نوع کاربری وسیله نقلیه مشخص می کند که شرکت بیمه تا چه میزان تقبل ریسک و خسارت و هزینه‌های معمول در حوادث رانندگی می‌کند. برای مثال :
خودرو با کاربری تاکسی معمولا ترددش در یک سال بیمه ای بیشتر از خودرو با کاربری شخصی است لذا حق بیمه شخص ثالث خودرو با کاربری تاکسی 20% بیشتر از خودرو با کاربری شخصی است .
و یا اینکه خودروهایی که اقدام به آموزش رانندگی می کنند و کاربری آنها آموزش رانندگی ثبت می شود بخاطر احتمال خطای راننده های که تحت تعلیم و آموزش قراردارند 15% درصد حق بیمه بیشتر نسبت به خودروهای شخصی می پردازند انواع کاربری ها مانند: آمبولانس، بارکش، سازمانی ، بیابانی ، مسافربر و … هم مشخص شده‌اند که هرکدام شرایط مخصوص خود را دارا می باشند.

چهارم – جریمه دیرکرد
در صورتی که برای تمدید بیمه شخص ثالث در موعد مقرر مراجعه نشود و بین بیمه شخص ثالث قبلی و بعدی فاصله زمانی اتفاق بیفتد بیمه نامه مشمول جریمه دیر کرد برای تمدید بیمه شخص ثالث می شود زیرا این بیمه اجباری است و دارنده خودرو ملزم به بیمه نمودن خودرو در زمان اتمام بیمه نامه قبلی است .لذا با داشتن تاخیر در تمدید و جریمه دیر کرد حق بیمه بیشتری پرداخت می کنید . دیرکرد و یا به هر دلیلی وقفه‌ای داشته باشید، ملزم خواهید بود که حق بیمه بیشتری پرداخت کنید. این جریمه دیر کرد به صورت روز شمار برای هر خودرو با شرایط خاص خود بصورت روز شمار محاسبه می شود و حداکثر آن 365 روز می باشد لذا حتی اگر دوسال هم باشد که بیمه شخص ثالث خودرو خود را تمدید نکرده اید حداکثر یکسال جریمه دیر کرد از شما اخذ می شود.

پنجم- سقف تعهدات مالی بیمه نامه
حداقل میزان پوشش مالی طبق ماده 8 قانون بیمه شخص ثالث دو نیم درصد دیه ماه حرام به مبلغ 20 میلیون تومان است و حداکثر آن که پوشش تکمیلی یا مازاد مالی به آن گفته می شود در سال ۱۴۰۱ مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان است.
متن ماده قانون
ماده8 قانون بیمه شخص ثالث ـ حداقل مبلغ بیمه موضوع این قانون در بخش خسارت ‌بدنی معادل حداقل ریالی دیه یک مرد مسلمان در ماههای حرام با رعایت تبصره ماده (9) این قانون است و در هر حال بیمه‌گذار موظف به اخذ الحاقیه نمی‌باشد. همچنین حداقل مبلغ بیمه‌ موضوع این قانون در بخش خسارت مالی معادل دو و نیم درصد5/2 تعهدات بدنی است. بیمه‌گذار می‌تواند برای جبران خسارت‌های مالی بیش از حداقل مزبور، در زمان صدور بیمه‌نامه یا پس از آن، بیمه تکمیلی تحصیل کند.

ششم- تخفیف شرکت های بیمه
تبصره4 ماده 18 قانون بیمه شخص ثالث شرکتهای بیمه می‌توانند تا دو و نیم درصد (5/2%) کمتر از نرخهای مصوب شورای‌عالی بیمه را ملاک عمل خود قرار دهند. اعمال تخفیف بیشتر از دو و نیم‌درصد (5/2%) توسط شرکتهای بیمه، منوط به کسب مجوز از بیمه مرکزی است.
بیمه مرکزی در اعطای این مجوز باید توانگری مالی شرکت و شرایط عمومی بازار و حفظ رقابت‌پذیری شرکتهای بیمه را مدنظر قرار دهد.
همچنین شرکتهای بیمه می‌توانند در صورت ارائه خدمات ویژه به مشتریان، با تأیید بیمه مرکزی تا دو و نیم درصد ( 5/2% ) بیش از قیمتهای تعیین‌شده توسط بیمه مرکزی، از بیمه‌گذار دریافت کنند
هر ساله بیمه مرکزی، ابلاغ می کند که حداقل و حداکثر حق بیمه باید چه مبلغی باید باشد. شرکت‌های بیمه با توجه به خدماتی کهان شرکت بیمه ارائه می‌دهد و سیاست‌های خاصی که مد نظر قرار می دهند ، مبلغ حق بیمه شخص ثالث را در بازده حداقل و حداکثر تعیین می‌کنند. علت اختلاف حق بیمه شرکت‌ها ی بیمه بخاطر دو نیم درصد تخفیف در حق بیمه شخص ثالث طبق تبصره 4 ماده 18 قانون شخص ثالث و مجوز تخفیفاتی است که در مازاد مالی یا پوشش تکمیلی شرکت بیمه برای بیمه های شخص ثالث خود از بیمه مرکزی اخذ و برای بیمه های خود در نظر می گیرد .اما با وجود تمام تخفیفات در نهایت حق بیمه شخص ثالث نباید از حداقل مبلغی که بیمه مرکزی ایران اعلام کرده‌است، کمتر باشد.

هفتم- مدت اعتبار بیمه نامه ، بیمه شخص ثالث
مدت اعتبار بیمه شخص ثالث متغییر است به عبارتی می توان بیمه شخص ثالث را کوتاه مدت نیز صادر کرد که این مدت می تواند از چند روز تا حداکثر یک سال باشد. به همین دلیل بعضی از شرکت های بیمه بیمه شخص ثالث را به صورت روز شمار هم ارائه می دهند . البته برای بیمه گذاران خرید بیمه شخص ثالث به صورت سالانه خیلی با صرفه تر است . زیرا ریسک بیمه کوتاه مدت بیشتر است پس حق بیمه آن نیز نسبت به مدت پوشش آن بیشتر است .حق بیمه یک بیمه نامه سه ماهه از یک چهارم حق بیمه سالانه بیمه بیشتر خواهد بود .
با عنایت به تمامیعوامل و نکاتی که بیان شد . هریک از این عوامل و نکات می تواند در میزان حق بیمه شخص ثالث تاثیر افزایشی یا کاهشی بگذارد.
حق بیمه نهایی بیمه شخص ثالث با مد نظر قراردادن هریک از این عوامل و متغیرها محاسبه می گردد .
حق بیمه، بیمه شخص ثالث در شرکت‌های بیمه تفاوت زیادی ندارد
در سال 1401 آخرین تغییرات نرخ حق بیمه شخص ثالث بشرح زیر است:
حداکثر 70% تخفیف نرخ حق بیمه برای رانندگان بدون حادثه خسارت ساز
۳۰% افزایش نرخ حق بیمه به ازای نمرات منفی رانندگان
برای نداشتن معاینه فنی 5% افزایش نرخ حق بیمه
برای رانندگانی با ارتکاب تخلف حادثه ساز3 % افزایش نرخ حق بیمه
در حوادث با خسارات بدنی دریافت ۲.۵% تا ۷% مبلغ خسارت پرداختی توسط شرکت بیمه